بر اساس آخرین گزارش الزویر بیش از ۲۵۰۰ پژوهشگر از ایران در میان دو درصد برتر پژوهشگران جهان قرار دارند و دانشگاه تهران بیشترین پژوهشگر را در این فهرست دارد.
به گزارش بی دانلود به نقل از مهر، استناد یکی از سنجه های کلیدی ارزیابی است که در دهه های گذشته در کانون توجه بوده است. از استناد هم بهره برداری های درست و کارآمد شده است، هم نادرست و بیهوده. به هر شکل، از آنجائیکه یکی از کنشگران کلیدی در زیست بوم علم و پژوهش، محققان هستند، ارزیابی آنان بر پایه شمار و نسبت استنادهایی که به آنها می شود، می تواند یکی از نشانه های تأثیرگذاری آنان در زمینه های ویژه موضوعی باشد.
بر این پایه، یکی از نظام های ارزیابی محققان که در چند سال قبل پدید آمده است و از آن بهره برداری می شود، ارزیابی محققان بر پایه شمار و نسبت استنادهای دریافتی شان و شناسایی دو درصد برتر آنان است. روش شناسی این نظام ارزیابی را اولین بار محققان دانشگاه استنفورد معرفی کردند و الان این نظام در شرکت انتشاراتی «الزویر» و بر پایه داده های نمایه استنادی «اسکوپوس» روزآمد می شود.
در این نظام ارزیابی (اینجا) داده های انتشاراتی و استنادی ۲۲ زمینه فراگیر موضوعی و ۱۷۴ زمینه جزئی موضوعی تحلیل می شوند. در هر زمینه علمی، آنانی که بیشترین شمار و نسبت استنادها را گرفته اند و در بین دو درصد بالای فهرست جای دارند، بعنوان محققان برتر معرفی می گردند.
بر پایه گزارش تازه «الزویر» که در سپتامبر ۲۰۲۴ انتشار یافته است، نام ۲۵۰۳ پژوهشگر از ایران در بین دو درصد برتر محققان جهان جای گرفته اند. در این نظام ارزیابی دو لیست منتشر می شود. لیست «عملکرد سالانه» داده های یک سال مشخص (یعنی سال ۲۰۲۳ میلادی) را بررسی و نام برترین ها را منتشر می کند و لیست دیگر «عملکرد شغلی»، محققان برتر را بر پایه عملکرد همه سال ها (از سال ۱۹۶۰ تا سال ۲۰۲۳ میلادی) را شناسایی می کند.
روی هم، لیست عملکرد سالانه دربردارنده ۲۲۳ هزار و ۲۵۲ پژوهشگر از سرتاسر جهان و ۲ هزار و ۳۲۷ پژوهشگر از کشور ایران است. لیست عملکرد شغلی هم دربردارنده ۲۱۷ هزار و ۹۷پ ژوهشگر از سرتاسر جهان و یک هزار و ۲۰ پژوهشگر از کشور ایران است.
بر پایه این داده ها، دانشگاه تهران در هر دو لیست در صدر مؤسسه های ایرانی از دیدگاه شمار محققان است. در جدول یک، نام ۱۰ مؤسسه برتر ایرانی که پژوهشگری در لیست عملکرد سالانه دارند، گزارش شده است.
در جدول دو هم نام ۱۰ مؤسسه برتر ایرانی که پژوهشگری در لیست عملکرد شغلی دارند، قابل مشاهده می باشد.
جدول کامل مؤسسات ایرانی دارای بیشترین محققان در هر دو لیست دو درصد برتر محققان جهان، اینجا قابل مشاهده می باشد.
این گزارش بر اهمیت استناد بعنوان یک معیار اساسی برای ارزیابی محققان تاکید دارد. استناد بعنوان یک نشانگر پرارزش از تاثیر و پویایی کارهای محققان در وادی علم محسوب می شود. با این وجود، ضروری است به یادآوری شود که ارزیابی ها نباید تنها به این معیار محدود شوند. جنبه های مهم دیگری از عملکرد پژوهشی و تاثیر آنها هم باید مورد توجه قرار گیرد. این گزارش نکته ای حیاتی را مطرح می کند که هرچند استناد بعنوان یک معیار مهم تاکید می شود، اما نباید بعنوان تنها معیار در نظر گرفته شود. مشارکت های محققان در علم در اعداد خلاصه نمی شود و عوامل دیگری نظیر کیفیت پژوهش ها، همکاری ها، و تاثیر اجتماعی کارهای آنان هم باید در ارزیابی جامع مدنظر قرار گیرد.
این گزارش از گزارش های سامانه «نما» است. سامانه «نما» که پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران (ایرانداک) راه اندازی کرده است، به پایش و گزارش جایگاه علم، فناوری و نوآوری ایران در جهان می پردازد. این سامانه با پایش و گزارش نزدیک به ۹۰ شاخص جهانی، در این نشانی در دسترس همگان است.